TÀI CHÍNH

Quyết tâm giúp loài người “đi sao Hỏa như đi chợ” nhưng nữ tướng trong đế chế không gian của Elon Musk hé lộ rào cản để nhân loại trở thành công dân vũ trụ

“Công nghệ thì dễ. Vật lý thì dễ. Con người mới khó”, lãnh đạo của công ty SpaceX nói về mục tiêu đưa người dân lên vũ trụ.

Trong khi nhà sáng lập SpaceX Elon Musk quyết tâm một ngày nào đó sẽ sống trên một hành tinh khác, giám đốc điều hành của công ty này cho biết bà các kế hoạch hiện tại sẽ chỉ dừng lại trên mặt đất.

"Tôi nghĩ Elon muốn nghỉ hưu trên sao Hỏa. Tôi không hứng thú với sao Hỏa", Gwynne Shotwell, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành SpaceX nói với nhà sáng lập Baron Capital Ron Baron tại hội nghị đầu tư thường niên của công ty vào tuần trước. "Tôi không thích cắm trại, và tôi nghĩ sẽ còn rất lâu nữa sao Hỏa mới đủ đẹp - có lẽ không phải trong kiếp sống này của tôi".

Tuy nhiên, giống như ông chủ của mình, bà Shotwell dành cho SpaceX một tầm nhìn rất xa vời: du lịch vũ trụ dễ dàng tiếp cận cho tất cả mọi người, phổ biến internet vệ tinh toàn cầu và cuối cùng là du lịch và sinh sống liên hành tinh.

Quỹ đạo của công ty cũng khiến các nhà đầu tư bị “choáng”. SpaceX, không giống như Tesla, không được giao dịch như một cổ phiếu công khai và do đó không bắt buộc phải công bố kết quả tài chính. Nhưng Baron đảm bảo với các nhà đầu tư của mình — những người có thể sở hữu SpaceX thông qua một số quỹ tương hỗ của công ty — rằng đây là một canh bạc có lãi.

"Chúng tôi đã kiếm được gấp bảy lần số tiền của mình kể từ khi bắt đầu đầu tư vào năm 2017", Baron nói và nói thêm rằng ông kỳ vọng cổ phiếu của họ sẽ tăng gấp ba trong nửa thập kỷ tới.

Bà Gwynne Shotwell

Điều đó không có nghĩa là công ty có thành tích hoàn hảo. Theo báo cáo, kết quả tài chính của SpaceX đã có lúc tăng và giảm trong những năm qua. Tuần này, một vụ phóng thử nghiệm được công khai đã không diễn ra hoàn toàn theo đúng kế hoạch.

Tuy nhiên, Baron và một khán phòng đầy những cổ đông của ông muốn nghe bà Shotwell nói về năng lực tương lai của công ty.

Sau đây là ba điều bà Shotwell dự kiến:

1. Du lịch vũ trụ giá cả phải chăng

Đổi mới mới nhất của SpaceX là khả năng "bắt" và phóng lại tên lửa của công ty, một cách thay đổi mô hình mà cuối cùng có thể cắt giảm đáng kể chi phí để bay vào vũ trụ.

"Những gì chúng tôi hy vọng sẽ làm được là cho phép những người bình thường bay vào vũ trụ", bà nói.

Và mặc dù bà Shotwell không nói về việc sở hữu bất kỳ bất động sản nào trên sao Hỏa, bà cho biết việc đưa mọi người lên sao Hỏa — và xa hơn nữa — là một phần trong kế hoạch dài hạn của công ty.

“Chúng tôi muốn mọi người bay đến các hành tinh khác, đến mặt trăng và hy vọng — có thể không phải thế kỷ này mà là thế kỷ sau — các cháu chắt của chúng ta có thể bay đến các hành tinh khác ngoài hệ mặt trời của chúng ta,” bà nói.

2. Cơ hội để phát triển và cạnh tranh

Trong khi đó, SpaceX có rất nhiều việc phải làm trên Trái đất. Công ty đã phóng tên lửa Falcon có thể tái sử dụng của mình hơn 100 lần trong năm nay. Đối thủ cạnh tranh gần nhất chạm được tới quỹ đạo khoảng một chục lần.

Mạng internet Starlink của SpaceX có khoảng 7.000 vệ tinh trên quỹ đạo và hiện đang phục vụ khoảng 5 triệu khách hàng.

Những con số này minh họa cho tiềm năng tăng trưởng to lớn, Shotwell cho biết. "Có gần 8 tỷ người trên hành tinh này và chúng tôi đang phục vụ chưa đến 5 triệu người", bà nói. "Thị trường rất lớn".

Khi Baron chỉ ra rằng khoảng 30% trong số 8 tỷ người đó không có quyền truy cập băng thông rộng, bà Shotwell cho biết, mặc dù bà rất muốn SpaceX phục vụ tất cả họ, nhưng bà đoán rằng sẽ có cạnh tranh gay gắt — và đó không phải là điều tồi tệ.

"Tôi hy vọng những người khác có thể bắt kịp chúng tôi? Cạnh tranh là tốt cho các ngành công nghiệp... Nó giúp chúng ta gắn kết chặt chẽ; giúp chúng ta tập trung cao độ", bà nói.

3. Viết lại quy định

Bà Shotwell cho biết, một điều đang kìm hãm SpaceX và các công ty công nghệ khác mở rộng theo tốc độ họ mong muốn: quy định.

“Công nghệ thì dễ. Vật lý thì dễ. Con người mới khó”, bà nói. “Và những người quản lý là khó nhất”.

Tất nhiên, bà Shotwell thừa nhận rằng các quy định của chính phủ được thiết lập nhằm bảo vệ người lao động và người tiêu dùng cũng như giữ cho các ngành công nghiệp công bằng, nhưng bà vẫn bày tỏ sự thất vọng với tốc độ và sự phức tạp của hoạt động giám sát của chính phủ.

“Tôi nghĩ mọi người đang bắt đầu nhận ra rằng trong mọi ngành công nghiệp, quy định thực sự cần được viết lại… Tôi có lẽ dành hơn một nửa thời gian của mình để làm việc về các vấn đề quy định và tôi rất muốn dành thời gian đó để gặp gỡ những người thợ hàn và những người đang xây dựng Starlinks và Starships,” bà nói.

Mới đây, ông Elon Musk đã được bổ nhiệm làm người đứng đầu một cơ quan mới nhằm mục đích tăng hiệu quả của chính phủ. Bà Shotwell bày tỏ hy vọng rằng một chính quyền mới có thể cắt giảm những thủ tục hành chính đang kìm hãm ngành công nghiệp vũ trụ.

“Chắc chắn là chúng ta hy vọng có thể cùng nhau tìm ra cách để làm cho các tổ chức quản lý hiệu quả hơn, làm cho các quy định hiệu quả hơn và thẳng thắn mà nói là tốt hơn. Không chỉ nhanh hơn mà còn tốt hơn.”

Tham khảo CNBC